Posts tagged as: Ortadoğu
|
IRAK ORDUSUNUN BEKLENMEDİK IŞİD OPERASYONU ÜZERİNE Prof. Dr. Osman Metin Öztürk, ASCMER Başkanı Irak Ordusu, Haşdi Şabi güçleri ve yerel aşiret güçleri ile birlikte, Irak’ın Selahaddin, Musul ve Anbar vilayetlerinden başlayıp Irak-Suriye sınırına kadar uzanan geniş bir alanda, IŞİD’e karşı operasyon başlatmış[i]… Bölgedeki mevcut durum ışığında, bu gelişmeyi önemli buluyorum. Devamı… |
|
ABD’NİN İRAN YAPTIRIMLARINI SORGULAMA… Prof. Dr. Osman Metin Öztürk Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas İran’ı ziyaret ederken, bu ziyaret ile eş zamanlı olarak İran’dan bir açıklama ve bir eylem geliyor[i]. Açıklama, bir uyarı. İran; Avrupa’ya, bağları normalleştirme, ekonomik ilişkileri normale dönmesini sağlama uyarısı geliyor. Eylem de; İran, aynı anda altı hedefi izleyebildiği ve savaş uçaklarını, bombardıman uçaklarını, droneleri ve füzeleri yok etme yeteneğine sahip olduğu ileri sürülen, kendi üretimleri, yeni hava savunma sistemi Khordad 15’i açıklaması. Khordad 15’i kamuoyu ile paylaşıyor. Devamı… |
|
ABD ÇİN’İ UYARIYOR: ARKTİK OKYANUSU GÜNEY ÇİN DENİZİ’NE DÖNMESİN!… Prof. Dr. Osman Metin Öztürk ABD Dışişleri Bakanı, Kuzey Kutbu’ndaki faaliyetleri nedeniyle, Çin’i, Kuzey Kutbu’nu (Arktik Okyanusu’nu) Güney Çin Denizi’ne çevirmek istemekle itham ediyor. Bu açıklamayı çıkış noktası alan makalede[i] deniliyor ki; Arktika’nın (Kuzey Kutbu bölgesinin) geleceği; bölgeyi ve kaynaklarını kontrol etmek için rekabet içinde olan güçler tarafından değil, tüm insanlığın çıkarlarına göre belirlenmeli… Devamı… |
|
ABD ORTADOĞU’DA “BİR ŞEYLERİN” PEŞİNDE DE… Prof. Dr. Osman Metin Öztürk WPR (World Politics Review)’nin IŞİD konusundaki kısa analizi dikkatimi çekti. Analizde[i] özetle aşağıdaki hususlar yer alıyor. Devamı… |
|
ABD’NİN MÜNHASIRAN ASYA’YA ANGAJE OLMASI, ORTADOĞU VE TÜRKİYE Prof. Dr. Osman Metin Öztürk ABD’nin Asya ile yakından ilgilenmesi gerektiğine işaret eden ve bu bağlamda Başkan Trump’ı eleştiren bir makale ile karşılaşınca, ilk aklıma gelen Ortadoğu ve Türkiye oldu. Acaba ABD’nin münhasıran Asya’ya angaje olması ışığında, Ortadoğu, Suriye krizi ve Türkiye ile ilgili son gelişmeler ne gibi çağrışımlara yol açıyor, buna bakmaya çalıştım. 2010-2013 yılları arasında ABD’nin Singapur Büyükelçisi olarak görev yapmış David Adelman; “The US needs to get back into Asia and be a stable counter to China’s influence” başlıklı makalesinde[i]; Çin’in Güneydoğu Asya’daki küçük komşuları üzerinde baskısı artarken, ABD’nin yapması gerekenlere işaret ediyor. Diyor ki; ABD, Asya’daki varlığını derinleştirmeli, bağlarını genişletmeli (ve güçlendirmeli), Çin’in etkisini dengelemeli ve yani Asya’ya geri dönmelidir. ABD’de ilginin yaklaşan 2020 Başkanlık seçimine kaydığına işaret edilmek suretiyle, bir anlamda Asya’nın ihmal edildiği ifade edilmek isteniyor ve ABD’nin Asya’daki güvenirliğinin her zamankinden daha önemli olduğuna dikkat çekiliyor. Devamı… |
|
ABD’NİN İRAN DEVRİM MUHAFIZLARINI TERÖR ÖRGÜTLERİ LİSTESİNE DÂHİL ETMESİ Prof. Dr. Osman Metin Öztürk ABD Başkanı Trump, İran Devrim Muhafızları Komutanlığı’nı uluslararası terör örgütleri listesine dâhil eden kararı imzalamış… Karar, önümüzdeki haftadan itibaren uygulanmaya başlanacakmış[i]… ABD’nin; bu karar sonrasında, uluslararası terörizmle mücadeleye, özellikle terörizmin finansmanının önlenmesine dair mevcut uluslararası düzenlemelere dayandıracağı yaptırımları devreye sokacağı ifade ediliyor. Buna bağlı olarak kararın akla gelen ilk sonucu, İran’ın ve Devrim Muhafızları Komutanlığı unsurlarına ev sahipliği yapan ve onlarla “iş yapan” ülkelerin yeni yaptırımlar ile karşı karşıya kalacağı olmaktadır. Bu bağlamda öne çıkan ülkeler, Irak, Lübnan, Suriye ve Yemen olmaktadır. Bu da, Tahran üzerindeki baskının, sadece İran’da değil, İran’ın nüfuz alanına dâhil bu coğrafyalarda da artacağı anlamına gelmektedir. İsrail’de Başbakan Netanyahu, ABD Başkanı Trump’ın imzaladığı söz konusu karardan büyük bir memnuniyet duyduğunu açıklamıştır. İran, ABD’nin bu kararına tepki olarak, sorumluluk alanına Ortadoğu da dâhil olan ABD Merkez Komutanlığı (USCENTCOM)’nı terör örgütü sayan bir karar almıştır. Devamı… |
|
KAZAKİSTAN’DA NAZARBAYEV’İN GÖREVİNDEN AYRILMASINI NASIL ANLIYORUM? Prof. Dr. Osman Metin Öztürk Kazakistan’ı Sovyetler Birliği’nin dağılması ile birlikte bağımsızlığını ilan ettiği 10 Aralık 1991 tarihinden 20 Mart 2019 tarihine kadar Cumhurbaşkanı olarak yöneten Nursultan Nazarbayev, bu tarih itibarıyla görevini bıraktı. Aralıksız 28 yıla yakın bir süre Kazakistan’ı yöneten Nazarbayev’in ayrılışı, bütün Dünyada fazla gündeme gelmedi; Türkiye’de de devam eden yerel seçim sürecinin gölgesinde kaldı. Nazarbayev’in görevini bırakmasını konu edinen yazılar, ya kısa yorum yazıları idi ya da Nazarbayev’e adeta “methiye” idi. Oysa bu gelişme uluslararası politika bağlamında önemliydi, Türkiye için, çok daha önemliydi. Ve objektif/gerçekçi olarak değerlendirmeyi gerektiriyordu. İşbu yazı, gördüğüm bu gereğin ürünüdür. Devamı… |
|
ABD’NİN SUUDİ ARABİSTAN’I NÜKLEER GÜÇ SAHİBİ YAPMASI… Prof. Dr. Osman Metin Öztürk ABD’de Senato Dış İlişkiler Komitesi’nin dünkü (02 Nisan 2019) oturumunda, biri Cumhuriyetçi, diğeri Demokrat, kıdemli iki Senatör; hassas nükleer enerji teknolojilerini Suudi Arabistan ile paylaşmak isteyen Amerikalı şirketler için onay verilmesi konusunda dikkat çekici açıklamalarda bulunuyor[i]. İki senatör; açıklamalarında, Riyad’ın ABD’yi derinden rahatsız edici eylem ve açıklamada bulunduğu; Riyad’ın, Kongre’yi ciddi şekilde rahatsız ederek ABD-Suudi Arabistan ilişkilerini ve bölgedeki uzun vadeli istikrarı ve Amerikan çıkarlarını yeniden değerlendirmesine yol açtığını belirtiyor. Ve belirttikleri ortak nedenlerle, ABD’nin şu aşamada, Suudi Arabistan’a nükleer teknoloji veya bilgi sağlamaması gerektiğine inandıklarını ifade ediyorlar. Washington’un, Amerikalı şirketlerin Suudi Arabistan’ın uranyum zenginleştirmesine ve plütonyum üretmek için kullanılmış yakıtı yeniden işlenmesine imkân verecek “özel” anlaşmalarına izin verilmesine karşı çıkıyorlar. Devamı… |
|
ORTADOĞU: ABD BÖLGEDE HALA GÜÇLÜ MÜ? Prof. Dr. Osman Metin Öztürk Brookings Institute tarafından yayınlanan, ekip çalışmasının ürünü, Ortadoğu’ya ilişkin güncel bir değerlendirmede gerçekçi tespitlerde bulunulmuştur.[i] Değerlendirmede; Soğuk Savaşın sona ermesinden (1991) bu yana yaşananların Ortadoğu’nun jeopolitiğini değiştirdiği ve ABD’nin artık Ortadoğu’nun tartışmasız ve egemen tek dış gücü olmadığı ifade ediliyor. Ayrıca ABD’nin Ortadoğu’dan çekildiği algısının gerçeği yansıtmadığına, ABD’nin Ortadoğu’da mevcut çatışmalar konusundaki diplomatik liderliğinin gerilediğine, bölgede İran’a odaklandığına ancak bu odaklanmanın da turtalı olmadığına, ABD’nin bölgedeki ortaklarını -gücünü hala koruduğu konusunda- ikna etmesi gerektiğine işaret ediliyor. Değerlendirme yazısında, Sovyetler Birliği’nin resmen dağıldığı 1991 yılının hemen öncesinde ve sonrasında, Ortadoğu’nun bölgesel güç dinamiklerinin nispeten istikrarlı ve ABD’nin de tartışmasız ve egemen bölge dış güç olduğu; fakat bugün, bu durumun değişmiş olduğu ifade ediliyor. Devamı… |
|
SUUDİ VELİAHT PRENSİ SALMAN’IN ASYA TURUNUN “DOLAYLI” HEDEFİ ABD OLABİLİR Mİ? Prof. Dr. Osman Metin Öztürk Suudi Veliaht Prensi Salman, Pakistan’dan Hindistan’a, oradan da Çin’e geçti. Çin ziyaretinde, taraflar, toplam değeri 28 milyar dolar olan 30’un üzerinde ekonomik işbirliği anlaşması imzalamış… Anlaşmalar arasında, ortak rafinaj ve petro-kimya kompleksi de yer alıyormuş[i]… Çin ile Suudi Arabistan arasındaki ticaret hacmi, 2018 yılında % 32 oranında artış göstermiş ve Prens Salman, ülkesinin “Bir Yol Bir Kuşak” projesini desteklediğini ifade etmiş… Eğer ABD, Çin ile ciddi bir rekabet içinde ise, devam eden bir Çin-ABD ticaret savaşı var ise, acaba bu belirtilenlerden ABD bağlamında ne çıkarılabilir diye sorulamaz mı? Ve ABD açısından bakılırken, ayrıca şunları da görmek gerekir diye düşünülmektedir: (i) Çin, hem Dünyanın en büyük enerji tüketicisi, hem de enerji yönünden dışa bağımlı bir ülkedir. (ii) ABD, bugün itibarıyla Dünyanın en büyük enerji üreticisi konumuna gelmiştir ve enerji zenginliğine pazar yaratma peşindedir. (iii) Suudi Arabistan’ın jeopolitiği, Çin (ve ABD) için, bugün ve görünür gelecek itibarıyla son derece önemlidir. Bu önem, “Bir Yol Bir Kuşak” projesi” nedeniyle, Çin için ayrıca belirgindir. Devamı… |